Acaba depresyonda mıyım?

Depresyona karşı günlük reçeteler

Şehrin yoğun temposu, iş stresi, trafik, gelecek kaygıları ve hayatın getirdiği diğer sıkıntılar derken pek çok insan depresyon yaşadığının farkına varmıyor. Uyku bozukluğunuz mu var, iştahınız mı değişti, halsiz mi hissediyorsunuz, suçluluk ve umutsuzluk gel-gitleri mi yaşıyorsunuz? Belki de depresyondasınız. Depresyonu yenmek için önce onu iyi tanımak gerekli.


Depresyonun nedenleri ne?

Depresyonun pek çok farklı nedenden kaynaklanabiliyor. Tek bir nedeni yoktur, genetik faktörler, hormonlar, çevresel koşullar, stresli yaşam olayları tetikleyici rol oynar. Genel olarak kabul gören görüş beyinde kimyasal iletiminde rol alan maddelerle ilgili bir dengesizliğin olmasıdır. Bu kişilerde olumlu düşünmeye çalış demek, diş ağrısı yaşayan kişiye dişine odaklanmamaya çalış, dikkatini başka bir şeye ver ağrın geçsin demeye benzer.


Belirtileri nelerdir?

Depresyonu olan kişiler son 2 hafta içerisinde; mutsuzluk, uyku bozukluğu, iştah değişiklikleri, enerji düşüklüğü, hareket, konuşma ve düşünmede yavaşlama, suçluluk duygusu, umutsuzluk, keyif veren aktivitelere karşı ilgi kaybı, konsantrasyon bozukluğu, intihar düşüncesi veya girişimi gibi belirtilerden en az 5 tanesi görülüyor. Major (ağır seyreden) depresyonun dünyada 300 milyondan fazla kişiyi etkilediğini belirtiyor ve son 10 yılda bu rakamın %18 oranında arttı.


Ergenlerde de depresyon görülüyor

Çocuk yaş denilebilecek yaşlarda dahi ağır depresyonun görülebileceğinden söz ediyor. Ergenlerde depresyon ruhsal rahatsızlıklar arasında dünyada 2. sırada yer almakta. Yetişkinlerle karşılaştırıldığında çocuklarda depresyon daha çok sinirlilik, fiziksel şikayetler, içe kapanma ve sık duygu dalgalanmaları ile kendini gösteriyor. Ailelerin belirtilere dikkat etmesi ve bu duygu değişikliğinin uzun sürmesi halinde profesyonel yardımdan kaçınmaması gerekli.


Nasıl tedavi edilir

Kişiye özel tedavinin altını çizmek gerekli burada. Depresyon tedavisinde güvenilirliği kanıtlanmış birçok yöntem var. Önemli olan sizin için en uygun olan tedavi seçeneğini bulmak. Bilişsel davranışçı psikoterapi; problem çözme becerileri geliştirme ve negatif düşünceleri değiştirmeye odaklanır. Terapide danışan da aktif rol oynar ve çaba gösterir. Etkisi ilaçlar kadar çabuk başlamaz ancak başarılı bir terapi depresyonun tedavisini sağlar ve tekrarlama olasılığını azaltır. Kişide depresyonu tetikleyen belli durumlar veya tekrarlayan olumsuz düşünce örüntüleri üzerinde çalışılır. Genellikle antidepresan ilaç tedavisi ile 2 haftada kişi kendisini iyi hissetmeye başlar ve 10-12 haftada depresyonda anlamlı bir düzelme beklenir. Tedavinin etkili olabilmesi için en az 1 yıl ilaca devam etmek gerekir. Ağır depresyonun tedavisinde ilaç tedavisi gereklidir. Psikoterapi ve farmakoterapi ayrı ayrı veya birlikte uygulanabilir. Ancak her depresif ruh durumu da ilaç tedavisi gerektirecek ağır veya orta depresyon tanısı almaz. Bazı kişilerde depresyon kriterlerinin az bir kısmını karşılayan ve hafif şiddette olup, uzun süre devam eden distimik bozukluk denilen durum söz konusudur.


Depresyona girmemek veya tekrarını engellemek için günlük reçeteler:

  • Bugünü yaşayın

    Yaşanılmış ve telafisi olmayan olayları ısrarla düşünmeye devam etmek ve gelecekle ilgili olumsuz kehanetlerde bulunmaktan vazgeçin. “Yeteneksizim, başarılı olamayacağım” gibi düşünceleri bir kenara bırakın.


  • Dengeli beslenin

    Kilo vermek için yapılan tek besin grubu odaklı diyetler, hızlı kilo kaybı ve düşük kolesterol depresyona neden oluyor. B vitamini, Folik asit, D vitamini, omega 3 yağ asitleri (balık, ceviz, keten tohumu vb.), iyot, demir, selenyum, çinko elementlerinin eksikliğinin depresyona neden olduğu ispatlandı. Glisemik indeksi düşük karbonhidratlar (bazı meyveler ve sebzeler, makarna vb.), yeterli protein alımı (kuru baklagiller, et, süt vb.) ile mutlu olmak için ihtiyaç duyduğumuz serotonin denilen maddenin vücutta belli seviyede olması sağlanıyor.


  • Olumsuz düşünce şemalarınızın farkında olun

    Olumsuz düşüncelere kapıldığınızda bunun farkında olun ve düşüncenin ne kadar gerçekliği yansıttığını tekrar gözden geçirin. “Her şey dört dörtlük olmalı, hata yapmamalıyım, eğer mükemmel olmuyorsa hiç yapmayayım daha iyi” gibi düşünceler gerçekliği yansıtmaz.


  • Spor yapın

    Koşmasanız da yürüyebilirsiniz. Yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda haftada en az 1-2 saat yapılan fiziksel egzersizin depresyon oluşumuna karşı koruyucu olduğu kanıtlanmıştır. Fiziksel egzersiz bu olumlu etkilerin özgüven artışı yapması yanında duygularımızı düzenleyen endorfin denilen biyokimyasalların ve bazı proteinlerin üretimini etkileyerek yapar.


  • Kendinize “Ya bu başkasının başına gelmiş olsaydı” diye sorun

    Sizin başınıza gelen durum bir başkasının başına gelseydi, onunla da ilgili aynı olumsuz yorumları yapar mıydınız? Bazen kendinize mantıklı bir şekilde dışarıdan bakmak daha iyi hissetmenizi sağlayabilir.


  • Kendinizi ve başkalarını yargılamayı bırakın

    Eğer birilerini yargılamaya başladığınızı fark ederseniz, kendinizi durdurun. Hayatın her alanında daha pozitif olmaya çalışın.


  • Olumsuz düşüncelerinize muhalefet eden olumlu bir ses oluşturun

    Aynı şeyleri tekrar tekrar düşünmek yerine kendinizle daha mantıklı içsel konuşmalar yapabilirsiniz. Neden böyle hissediyorum? Bunu değiştirmek için ne yapabilirim? Gibi..


  • Meditasyon yapın

    Günde 15 dk kas gevşemesi ve nefes egzersizi yapın. Meditasyon depresyonun tedavisini sağlamaz ama belirtilerini hafifleterek kişinin rahatlamasını sağlar. Konsantrasyon ve dikkati arttırır.


  • Bırakın gitsin

    Bazen en iyisi sizi sıkıntıya sokan durumdan uzaklaşmaktır. Canınızı sıkan konuyu gereğinden fazla hayatınızın merkezine koymayın. Sizi üzen ve rahatsız eden arkadaşlarla aranıza mesafe koyabilir, gerektiğinde hayır diyebilirsiniz.


  • Hayatınızın yönetimini elinize alın

    Eğer yaşamınızı olumsuz duygularınızın yönlendirmesine izin veriyorsanız yeterince kontrol sahibi değilsiniz demektir. Daha olumlu bir yaklaşım geliştirmek için aktif çaba gösterin.


Konu ile ilgili olarak Sözcü Gazetesinde çıkan yazının orijinaline buradan ulaşabilirsiniz.


İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden 2000 yılında mezun oldum. Psikiyatri uzmanlık eğitimimi Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinde tamamladım. Aile ve çift terapisi, ergen ve yetişkinlerde Bilişsel Davranışçı terapisi, cinsel terapi yöntemleri ile ilgili eğitim aldım ve bu yöntemleri uyguluyorum.



Blog

06.Eyl.2018
EMDR Nedir? EMDR Nedir?

EMDR Nedir?

EMDR Nedir?

Vücudumuzun diğer organları gibi beyin-akıl da genellikle kendisini doğal yollarla iyiyleştirir. Bu doğal baş etme mekanizmaları sıklıkla uyku sırasında, özellikle de uykunun REM olarak bilinen hızlı göz hareketlerinin gerçekleştiği fazında gerçekleş ... Daha Fazlası

06.Eyl.2018

EMDR Nedir?

EMDR Nedir?

Vücudumuzun diğer organları gibi beyin-akıl da genellikle kendisini doğal yollarla iyiyleştirir. Bu doğal baş etme mekanizmaları sıklıkla uyku sırasında, özellikle de uykunun REM olarak bilinen hızlı göz hareketlerinin gerçekleştiği fazında gerçekleş ... Daha Fazlası

09.Mar.2018
Panik Atak Nedir? Panik Atak Nedir?

Panik Atak Nedir?

Panik Atak Nedir?

Panik atak ani başlar ve dakikalar içinde en üst noktaya ulaşır. Panik atak gerçek hayati tehlike ile karşılaştığımızda oluşan bedensel ve duygusal belirtiler tehlike yokken ortaya çıkar. Daha Fazlası

09.Mar.2018

Panik Atak Nedir?

Panik Atak Nedir?

Panik atak ani başlar ve dakikalar içinde en üst noktaya ulaşır. Panik atak gerçek hayati tehlike ile karşılaştığımızda oluşan bedensel ve duygusal belirtiler tehlike yokken ortaya çıkar. Daha Fazlası

09.Mar.2018
Aşamalı Kas Gevşetme Aşamalı Kas Gevşetme

Aşamalı Kas Gevşetme

Aşamalı Kas Gevşetme

Kasları tek tek, sıra ile önce kasıp sonra gevşeterek yapılan 2 aşamalı bir çalışmadır. Düzenli olarak yaptığınızda vücudun değişik bölgelerinde hem kas gerginliği hem de gevşemesinin nasıl olduğunu ve ne hissettirdiğine farkındalığınız artar. Böylec ... Daha Fazlası

09.Mar.2018

Aşamalı Kas Gevşetme

Aşamalı Kas Gevşetme

Kasları tek tek, sıra ile önce kasıp sonra gevşeterek yapılan 2 aşamalı bir çalışmadır. Düzenli olarak yaptığınızda vücudun değişik bölgelerinde hem kas gerginliği hem de gevşemesinin nasıl olduğunu ve ne hissettirdiğine farkındalığınız artar. Böylec ... Daha Fazlası

25.Oca.2018
İnsanlar neden intihar ederler? İnsanlar neden intihar ederler?

İnsanlar neden intihar ederler?

İnsanlar neden intihar ederler?

Ağır depresyonu olan kişilerde umutsuzluk tehlikeli bir belirtidir. Hasta ‘Ben olmadan çevremdekiler daha iyi olurlar’ düşüncesi ile hayatını sonlandırabilir. Halbuki ağır kalp hastalığı olan kişi ne kadar zor durumda olsa bile depresyonda değilse bu ... Daha Fazlası

25.Oca.2018

İnsanlar neden intihar ederler?

İnsanlar neden intihar ederler?

Ağır depresyonu olan kişilerde umutsuzluk tehlikeli bir belirtidir. Hasta ‘Ben olmadan çevremdekiler daha iyi olurlar’ düşüncesi ile hayatını sonlandırabilir. Halbuki ağır kalp hastalığı olan kişi ne kadar zor durumda olsa bile depresyonda değilse bu ... Daha Fazlası

24.Oca.2018
Doğum Sonrası (Postpartum) Hüzün Doğum Sonrası (Postpartum) Hüzün

Doğum Sonrası (Postpartum) Hüzün

Doğum Sonrası (Postpartum) Hüzün

Bebeğinizi çok sevseniz de ve gelişini dört gözle beklemiş de olsanız bebek sahibi olmak stresli bir olaydır. Uykusuzluk, yeni sorumluluklar, kendine zaman ayıramama... Daha yeni bebek sahibi olmuşsunuz, mutlu olmanız bekleniyor. Aile ve arkadaşlar t ... Daha Fazlası

24.Oca.2018

Doğum Sonrası (Postpartum) Hüzün

Doğum Sonrası (Postpartum) Hüzün

Bebeğinizi çok sevseniz de ve gelişini dört gözle beklemiş de olsanız bebek sahibi olmak stresli bir olaydır. Uykusuzluk, yeni sorumluluklar, kendine zaman ayıramama... Daha yeni bebek sahibi olmuşsunuz, mutlu olmanız bekleniyor. Aile ve arkadaşlar t ... Daha Fazlası

23.Oca.2018
Narsist Bir Eş İle Baş Etmenin 7 Yolu Narsist Bir Eş İle Baş Etmenin 7 Yolu

Narsist Bir Eş İle Baş Etmenin 7 Yolu

Narsist Bir Eş İle Baş Etmenin 7 Yolu

Güzelliği ile bilinen, herkesin aşık olduğu ama kendisine aşık olanlara yüz vermeyen bir Yunan tanrısıdır Narsius. Bir gün ormanda avlanırken gölden su içmek ister ve suya yansıyan görüntü karşısında büyülenir, kendi yansımasına aşık olur. Gölün kena ... Daha Fazlası

23.Oca.2018

Narsist Bir Eş İle Baş Etmenin 7 Yolu

Narsist Bir Eş İle Baş Etmenin 7 Yolu

Güzelliği ile bilinen, herkesin aşık olduğu ama kendisine aşık olanlara yüz vermeyen bir Yunan tanrısıdır Narsius. Bir gün ormanda avlanırken gölden su içmek ister ve suya yansıyan görüntü karşısında büyülenir, kendi yansımasına aşık olur. Gölün kena ... Daha Fazlası

22.Oca.2018
Kendinizi Mutsuz mu Hissediyorsunuz? Kendinizi Mutsuz mu Hissediyorsunuz?

Kendinizi Mutsuz mu Hissediyorsunuz?

Kendinizi Mutsuz mu Hissediyorsunuz?

Kendinizi mutsuz mu hissediyorsunuz? Yaptığınız işler size keyif vermiyor veya yapacağınız işleri yapmakta zorlanıyor musunuz? Uyumakta/uyanmakta güçlük mü çekiyorsunuz? Daha Fazlası

22.Oca.2018

Kendinizi Mutsuz mu Hissediyorsunuz?

Kendinizi Mutsuz mu Hissediyorsunuz?

Kendinizi mutsuz mu hissediyorsunuz? Yaptığınız işler size keyif vermiyor veya yapacağınız işleri yapmakta zorlanıyor musunuz? Uyumakta/uyanmakta güçlük mü çekiyorsunuz? Daha Fazlası

22.Oca.2018
Acaba depresyonda mıyım? Acaba depresyonda mıyım?

Acaba depresyonda mıyım?

Acaba depresyonda mıyım?

Şehrin yoğun temposu, iş stresi, trafik, gelecek kaygıları ve hayatın getirdiği diğer sıkıntılar derken pek çok insan depresyon yaşadığının farkına varmıyor. Uyku bozukluğunuz mu var, iştahınız mı değişti, halsiz mi hissediyorsunuz, suçluluk ve umuts ... Daha Fazlası

22.Oca.2018

Acaba depresyonda mıyım?

Acaba depresyonda mıyım?

Şehrin yoğun temposu, iş stresi, trafik, gelecek kaygıları ve hayatın getirdiği diğer sıkıntılar derken pek çok insan depresyon yaşadığının farkına varmıyor. Uyku bozukluğunuz mu var, iştahınız mı değişti, halsiz mi hissediyorsunuz, suçluluk ve umuts ... Daha Fazlası